James Webb Uzay Teleskobu (JWST yahut Webb), güneş sistemimiz dahil olmak üzere gözlemlenebilir cihanı izlemeye devam ediyor. Vazifeye başladığından beri değerli keşif ve buluşlara imza atan Webb, artık ise uzak bir gezegende karbondioksit tespit etti.
James Webb Uzay Teleskobu, öbür yıldızların yörüngesinde dönen ve ötegezegen olarak isimlendirilen bizden uzak bir gezegene gözünü dikti. Virgo (Başak) takımyıldızındaki WASP-36b gezegenini amaç alan müşahedeler sonucunda, gezegenin atmosferinde karbondioksit keşfi gerçekleştirildi. Bu gezegenin Dünya’ya olan uzaklığı ise yaklaşık olarak 700 ışık yılı. Başınızda canlanması için: Bir ışık yılı, yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye denk gelmekte ve ışığın bir yılda kat edebileceği arayı göstermekte. Bize en yakın yaşanılabilir gezegen Proxima Centauri B bizden yalnızca 4.2 ışık yılı uzakta ve ona mevcut teknolojiyle ulaşmamız yaklaşık 6.300 yıl almakta.
İlk sefer karbondioksit keşfedildi
WASP-36b’e dönecek olursak, kütlesi yaklaşık olarak Jüpiter’in dörtte biri kadar ama çapı ise Jüpiter’den yaklaşık 1.3 kat daha büyük olan bir gaz devi. Daha evvelce Hubble ve Spitzer telekopları tarafından gözlemlenen gezegenin atmosferinde su buharı, soydum ve potasyumun varlığı ortaya konmuştu. Webb tarafından gerçekleştirilen gözlemlerde ise gezegenin atmosferinde ayrıyeten karbondioksit varlığı da bulundu.
Karbondioksit daha evvel hiçbir ötegezegende teknolojik yetersizlik nedeniyle tespit edilememişti. Hasebiyle bu keşif son derece değerli çünkü bu sayede bilim insanlarının, gezegenlerin oluşumunu ve evrimini daha düzgün anlamaları sağlanabilir.
Ölçümler için ışık kullanılıyor
Araştırmada yer alan takım, WASP-36b gezegenini gözlemlemek için Webb’in Yakın Kızılötesi Spektrografını (NIRSpec) aracını kullandı. WASP-36b bizden uzakta olduğu için Webb’in yahut öteki bir teleskobun fotoğraflarıyla bu tıp keşiflerin yapılması mümkün değil. Bu yüzden ışığı barkod gibisi spektrumlara bölmeye yarayan NIRSpec üzere araçlar kullanılarak gezegenin atmosferindeki ışık datalarına bakılıyor.
Avrupa Uzay Ajansı, Mars’ın su haritasını paylaştı
Araştırmacılar WASP-36b’nin bir gaz devi olmasından ötürü Dünya gibisi bir ömür şartlarına sahip olmadığını belirtiyor. Ayrıyeten gezegenin kendi yıldızına çok yakın bir yörüngede döndüğünün de altı çiziliyor. Bu şu açıdan değerli: Olağan kaidelerde gaz devi olarak kalabilmek için yıldızdan uzak bir yörüngede olmak gerekiyor. Lakin WASP-36b tam aykırısı formda kendi yıldızına, Güneş ile Dünya ortasındaki aranın yalnızca yirmide biri kadar yakında.